javascript: menuboven

Speciaal voor de eigenaren van tweewielers met Morini Franco Motori motorblokken, maar ook voor hen die willen weten hoe die verhouding "Morini Franco Motori S.p.A." en "Moto Morini" nu precies in elkaar steekt.
≠

De fabriek van Moto Morini in de jaren '50 t/m '92 aan de Via Bergami 7 in Bologna.
(oud)logo van 'Moto Morini'
 (niet hetzelfde, totaal verschillende fabrieken)

logo 'Morini Franco Motori'

De fabriek van Morini Franco Motori aan de Via Potterttana 377 in Casalecchio di Reno vanaf 1954 t/m 2014.
Attentie: Aangezien we de laatste tijd vragen krijgen over framenummers/bouwjaren om de Corsarino's op bromfietskenteken te krijgen, kijk svp even op het overzicht "Corsarino framenummers/bouwjaren" en voeg de gegevens van je eigen Corsarino toe.   Attentie: We krijgen regelmatig vragen over onderdelen voor Franco Morini motorblokken.
Volg deze link voor enkele leveranciers die we op het internet gevonden hebben.

Het verhaal over de verhouding 'Morini Franco Motori' en 'Moto Morini' bestaat eigenlijk uit verschillende onderdelen:

  1. Moto Morini, als onafhankelijk fabrikant van 50-500cc motorfietsen en brommers, 1937-1992.  
 
 
  2. Morini Franco Motori ('Franco Morini'), als onafhankelijke producent van 50-125cc tweetakt motorblokken voor andere Italiaanse tweewieler producenten, 1954-2007.  
 
Informatie over beide bedrijven tref je hieronder aan.
We tonen aan dat bromfietsen met een 'Morini Franco Motori' 50cc tweetakt blok duidelijk géén Moto Morini producten zijn.

Op een andere pagina lees je meer over de punten 3. t/m 9. We duiken in de geschiedenis van 'Moto Morini'. Tevens lees je hoe en waarom de relatie met Morini Franco Motori vanaf 1999 tot stand kwam.
  1.  Overname 'Moto Morini' door Cagiva (1987),
  2.  Sluiting fabriek (1992),
  3.  Overname van de merknaam 'Moto Morini' door 'Morini Franco Motori' (1999),
  4.  Wederopstanding van 'Moto Morini (2004/5) onder regie van 'Morini Franco Motori',
  5.  Daarna afbouw/stop activiteiten 'Morini Franco Motori' en voorzetting van 'Moto Morini',
  6.  Faillissement (2010/1), doorstart (2012),
  7.  Huidige situatie (v.a. 2013).

Lees t.z.t verder op deze pagina (pagina in voorbereiding, maar nog niet gereed).

Algemeen 		 
  links Alfonso 1. 'Moto Morini', werd opgericht door Alfonso Morini in 1937. Alfonso had in de jaren '20 van de vorige eeuw samen met een compagnon het merk "Morini-Mezzetti' opgezet. In 1937 besloot hij zijn eigen bedrijf te starten in Bologna, te weten 'Moto Morini'.

Links op de foto Alfonso Morini in 1964, midden Dante Lambertini (constructeur) en rechts coureur Giacomo Agostini.

 2. 'Morini Franco Motori' werd in 1954 opgericht door Franco Morini, een neef van Alfonso. Franco Morini had eerder met Vittorio Minarelli in 1951 FBM. (Fabbrica Bolognese Motocicli) opgericht. In 1954 besloot hij solo te gaan en richtte 'Morini Franco Motori' op in Casalecchio di Reno (nabij Bologna). N.B. Minarelli is later overgenomen door Yamaha.

Een uiterst zeldzame foto van Franco Morini, zittend rechts. Deze foto is gemaakt nog voor de afsplitsing van F.B.M.

  


Corsarino.

Piraatje.

 1. Moto Morini 1937-1992, producent van 50-500cc tweewielers

Moto Morini heeft inderdaad 50cc tweewielers gemaakt in de '60-er en begin '70-er jaren. Het ging om 2 modellen: de Corsarino (=Piraatje) en de Dollaro.
De 50cc Corsarino modellen noemen we uitdrukkelijk even geen bromfiets, omdat ze destijds niet aan de eisen van de Nederlandse wet voldeden. Ze hadden vaste voetsteunen en een kickstarter. Die waren alleen toegestaan op een motorfiets. Om die reden kregen Corsarino's in Nederland geen typegoedkeuring. Vaste voetsteunen op bromfietsen zijn pas in 1985 toegestaan. Corsarino's werden voornamelijk voor de thuismarkt Italië geproduceerd en daar waren vaste voetsteunen en kickstarter geen probleem. Alle Corsarino's waren destijds - volgens de letter van de Nederlandse wet - lichte 50cc motorfietsen, inclusief het damesmodel de Corsarino "Modell V" (spreek uit "Foe"). Van het Modell V zie je hieronder twee foto's. Alleen de Dollaro, Moto Morini's enige tweetakt brommer, kreeg in Nederland een typegoedkeuring. De importeur heeft er enkele in Nederland verkocht. Van de de Corsarino verschenen verschillende modellen, naast een gewoon model ("Z") met buddyseat en "ZT" (iets sportiever) werden verder een Scrambler (off the road) en een "ZZ" versie (super sport) gebouwd. Voor een overzicht van de modellen en bouwjaren, ga naar het modellenoverzicht hieronder.

N.B. Situatie in België was anders: daar reden v.a. 1970 al brommers met vaste voetsteunen rond.

Corsarino logo
 

Let op: in de jaren '60, '70 kregen Corsarino's met hun vaste voetsteunen en kickstarter geen Nederlandse typegoedkeuring als bromfiets. Volgens de toenmalige wet werden tweewielers met vaste voetsteunen en een kickstarter beschouwd als motorfiets. Bromfietsen ('fiets met hulpmotor') moesten als een fiets - met trappers - kunnen worden voortbewogen. De Moto Morini Dollaro had deze fietstrappers en enkele Dollaro's zijn destijds door de Nederlandse importeur met typegoedkeuring als bromfiets verkocht.

N.B.: Later is de wet aangepast (EU regelgeving) en tegenwoordig hebben alle moderne brommers (b.v. de populaire Tomos) vaste voetsteunen en een kickstarter.

Onder: exportmodel voor de USA: de 60cc Pirate en Twister.
  Onderaan deze pagina:

Verder:

  • Link naar een zeer informatieve Corsarino website
    (Engels) met 'geleende' info van deze pagina ;-)
Rechts:

De Corsarino en de Corsarino Scrambler werden in de 2e helft van de jaren '60 naar de USA geëxporteerd en kregen daar de namen 'Pirate' en 'Twister'.
Beide modellen werden voor de de USA voorzien van een 60cc 4 takt blok.

In de USA is de 60cc Twister een zeer zeldzame tweewieler. Deze stond te koop op een Amerikaanse website.

Afbeelding van een brochure uit de 60er jaren.
 

Let op:
Corsarino's zijn af-fabriek met 2 verschillende typen carburateurs geleverd. Helaas is niet exact bekend op welk type Corsarino welke carburateur hoort.
Algemene indruk: de (vroege?) ZZ en Scrambler hebben de UA 15BS carburateur; de Z en ZT de SH 14.12.2.

  • Dellorto SH 14.12.2 (inlaatklep 16mm en uitlaatklep 15mm),
  • Dellorto UA 15BS (inlaatklep 18mm en uitlaatklep 16mm).
  

Eerst een overzicht van de Moto Morini 50cc modellen die vanaf 1963 t/m 1975 geproduceerd werden
Dollaro (1974)

Links
Een Moto Morini Dollaro (1971-73) 2-takt.
Dit is de enige 2-takt brommer gebouwd door Moto Morini!
Alleen dit type had in de jaren '70 een NL bromfiets typegoedkeuring; De 4-takt Corsarino's werden gezien als '50cc motorfietsen' vanwege het ontbreken van (fiets)trappers en de aanwezigheid van een kickstarter. (Zo was de wet destijds).

  

Corsarino

Corsarino ZZ

Deel van een Italiaanse folder uit de 60er jaren
(Klik erop voor een groter formaat).

'Amici del Corsarino', de Italiaanse Club

"Model V"

"Model V"

Scrambler 49

Scrambler 49

Dollaro (1971-1973), met de zilveren dollar op de tank. Enige 50cc 2-takt van Moto Morini.

48cc 4-takt

Standaard Corsarino

Standaard Corsarino

  

 

Laaste model Corsarino Scrambler

 

Overzicht Corsarino (4-takt) modellen & Dollaro (enige 2-takt)
Model Corsarino 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975
V









Z)*






ZT







ZZ)**

Scrambler




Super Scrambler








Dollaro (2 takt)











*)    Z: 1963-1965 3 bak (hand); vanaf 1966 4 bak (voet)
**) ZZ: 1964-1965 3 bak (voet); vanaf 1966 4 bak (voet)


2. Nu de brommers met een motorblok van Morini Franco Motori
Morini Franco Motori was een fabriek in Bologna, waar uitsluitend inbouwblokken werden gemaakt voor andere fabrikanten van tweewielers. Aanvankelijk werden er alléén tweetakt 50cc blokjes geproduceerd.

Catalogus uit 1992 met de Morini Franco Motori produkten.

Klik op de afbeelding hierboven: een pagina uit een catalogus van de Duitse IFMA/Keulen (1992) met Morini Franco Motori 50cc motoren.

Foto ter beschikking gesteld door Sylvia Stuurman.

Intermot 2004
 Daarnaast zijn er ook nog zwaardere blokken in produktie geweest 75-125cc tweetakt, maar die worden op deze pagina zoveel mogelijk buiten beschouwing gelaten. Op zich wel de moeite van het vermelden waard is dat er vanaf 1999 een luchtgekoeld 125cc ééncilinder viertakt blok voor motorfietsen werd geproduceerd, in 2001 aangevuld met een watergekoeld ééncilinder viertakt scooterblok van 400cc, o.a. afgenomen door Malaguti. Toen deze pagina voor het eerst werd gepubliceerd kon nog doorverwezen worden naar de fabriekssite van Morini Franco Motori, maar inmiddels bestaat het bedrijf niet meer. De oorzaak hiervan is de heftige concurrentie uit Azië. In 2007 was een 50cc blokje 2-takt automaat (exclusief montage), alleen al aan onderdelen de helft duurder dan een 50cc 'made in China' 4-takt met 3 kleppen en 4 bak inclusief een elektrische starter, afgeleverd in een Italiaanse haven. Daar is simpelweg niet tegenop te concurreren. Het bedrijf wilde daarom een sprong voorwaarts maken. Het verwierf het merkrecht van 'Moto Morini' en startte vanaf 2004/5 de productie van de 1200cc Moto Morini Corsaro. Naast productie van motorfietsen wilden ze motorblokken ontwikkelen voor derden. Dit is helaas nooit écht van de grond gekomen. Alleen het 900cc driecilinder blok van Benelli is daadwerkelijk in productie genomen. Na de overname van Benelli door een Chinees bedrijf is de productie naar China verhuisd.
Het hierboven genoemde luchtgekoelde 125cc éénclinder blok is toegepast door de Franse motorfiets producent HRD (modellen Cabriolet en Super Motard) en ook door de Duitse producent Simson. Productie van deze modellen is al geruime tijd gestaakt, doordat HRD gestopt(?) is en Simson geen tweewielers meer produceert.

Hierboven een mooi overzicht van de Morini Franco Motori produkten: geheel links het 3-cilinder 900cc Benelli blok, helemaal linksachter het 125cc 4-takt blok dat door HRD en Simson werd toegepast. Foto gemaakt tijdens de Intermot/München (2004).

Spartamet blok niet van 'Sachs', maar kwam uit de fabriek van Morini Franco Motori.

 Motorblokken van brommers worden vaak voorzien van zijdeksels met de eigen merknaam van de brommer, zoals b.v. "Malaguti". Op die manier is niet gelijk te zien is dat het hierbij gaat om een Morini Franco Motori blok. Ook blokjes van de Spartamet fietsen (productie gestopt), werden voorzien van de merknaam "Sachs", maar zijn geproduceerd in de fabriek van Franco Morini.
Rechts een overzicht van de belangrijkste klanten van Morini Franco Motori, t.w.: Malaguti, TGM, Italjet, Motobecane, Aprilia, SWM, LEM, Oscar, Simonini,Omer, Negrini, B.M., Ancilotti, Titan, Ufo, Rivara, Peripoli, Cimatti, AIM en Italtelai.
In werkelijkheid waren het er nog veel meer. Zie het totaaloverzicht

Hierboven, de klanten volgens een advertentie uit 1979.
(Klik op de afbeelding voor groter formaat).

Hetzelfde 50cc motorblokje in diverse gedaanten.
N.B. op Myron mopeds nog veel meer informatie over de specifieke bromfietsmotorblokken van Morini Franco Motori.

Hieronder geen Moto Morini bromfietsen/motorblokken!
Motoren gebouwd door:


brommers van andere/onbekende fabrieken.
FBM Gabbiano FBM Gabbiano FBM Gabbiano FBM Gabbiano

Hierboven
de FBM Gabbiano ("Zeemeeuw") 125cc 2-takt, de allereerste lichte motorfiets van FBM. Hierboven zo'n zeldzame overlever ontdekt in nov. 2021 op een Italiaanse beurs. Deze motor is tenminste 67 jaar oud!

N.B.
In 1954 splitste FBM zich op in: "Motori Franco Morini" en "FB Minarelli" (later "Motori Minarelli"). Minarelli werd in 2002 volledig overgenomen door Yamaha.
Produkten van Motori Franco Morini Meteora
 

het G30A 2-takt blok
uit de catalogus (boven)

Meteora bromfiets. Kan van een afstand wel doorgaan voor een Corsarino Z, maar let op: het Morini Franco Motori 50cc motorblok is duidelijk herkenbaar aan het logo dat lijkt op een 'zandloper'.

brommer van Italiaanse makelij, mét een Morini Franco Motori blokje, maar GEEN brommer van Moto Morini, noch van Morini Franco Motori.


een 50cc blok van Morini Franco Motori, type "Gyromat".

het AH50 2-takt blok (ook bekend als 'Gyromat') van Morini Franco Motori
uit de catalogus hierboven

nog zo'n typisch Italiaanse brommer uit de 60-er jaren, lijkt wel op een Moto Morini, maar is het NIET. Blijkt een Negrini uit 1962/63 te zijn. Zie het rode Morini Franco Motori logo op het zijdeksel van de motor.

Links een "Boomerang", volgens de naam op de tank.
Geen Moto Morini, maar een brommer van een onbekend
merk met een Franco Morini motorblok, type "Gyromat".


 

Morini Franco Motori 2-takt blok, zoals toegepast door Malaguti.
 

Nog een type Morini Franco Motori 2-takt blok.

 

Op de kettingkast: Intramotor- (type?)Gloria (Verona) en op de tank 'Mini Kid'. Overbodig om te vermelden dat het niet om een Moto Morini gaat, maar een Italiaanse brommer met een motorblokje van Morini Franco Motori, zoals zoveel anderen.
 

Deze bromfiets werd te koop aangeboden als een Moto Morini, maar dat klopt niet! Het blijkt een Italiaanse Cimatti 4M. "4M" staat voor "4 marche", of 4 versnellingen.

beschildering van de brommertank links is gelijk aan de afbeelding van de advertentie: Cimatti!

  

Nog een Moto Morini dubbelganger. Stond te koop aangeboden op Marktplaats. Zelfs voorzien van Moto Morini stickers op de tank. Mijn vriend Carlo en ook Massimo uit Italië hebben deze brommer geïdentificeerd als een "Omer" (dus duidelijk géén Moto Morini).
Let op de dubbele horizontale buizen: zowel een buis boven als ook onder het blok. Moto Morini heeft dit nooit toegepast.

Hierboven, wederom een Morini dubbelganger. De tank, voorvork en koplamp lijken op Moto Morini. Maar het frame, de stand van de schok-brekers, het kettingrandje, de spatborden (zowel vóór als achter), en het allerbelangrijkste het motorblok zijn beslist niet van Moto Morini. Moto Morini heeft geen enkel model Corsarino uitgevoerd met een 2 takt blokje met geforceerde koeling. Daarmee valt deze imitatie al door de mand.

Zelfs voorzien van een Duits TÜV kenteken-document. Daarmee is deze brommer op papier misschien een Morini geworden, maar hij komt toch écht uit een andere fabriek.

Conclusie: vertrouw alleen op je eigen ogen en niet op stickers of zelfs niet op bijgeleverde papieren. Ik heb de verkoper gevraagd hoe dat zit met deze brommer. Hij kwam niet veel verder dan "dat het om een jubileum-model zou gaan" ..... Geloof het maar niet, want het is géén Moto Morini en zeker geen jubilieummodel.

Op de Vehikel Beurs aug. 2010 liep ik opeens tegen deze brommer aan: een "Tigrotto" (boven en onder). Als je heel goed kijkt heeft de Tigrotto overeen- komsten met de nep-Morini die links staat. Bewijs heb ik niet, maar kijk zelf eens goed.

Links een Morini Franco Motori (stationair?) motorblok.
Of komt deze uit een grasmaaier of buitenboordmotor?
Let op de startpoulie voor een touw en op het luchtfilter dat wel wat weg heeft van een snorkel.
Wie herkent de toepassing?

  

Motorfiets Morini Franco Motori
Enige tijd geleden dook op Ebay opeens een lichte motorfiets op van het merk Morini Franco Motori (onder). Kenteken is afgegeven in april 1961. Het betreft een 70cc, 2-takt met 3 handversnellingen. De rode kleur met witte bies op de tank is kenmerkend voor Italiaanse motorfietsen uit die tijd. Vele andere merken voerden die kleuren ook. Op de tank zijn de restanten te zien van een sticker, aan het model te beoordelen, waarschijnlijk "Moto Morini". Maar dit is duidelijk géén motorfiets van Moto Morini.

Onderdelen voor Morini Franco Motori motorblokken
Leveranciers van onderdelen zijn ons bij de Moto Morini Club Nederland niet bekend, maar
  • Harglo Performance was de importeur in Engeland van Franco Morini producten.
  • Er staan regelmatig blokjes te koop op de veilingsites www.ebay.com en www.ebay.nl, www.ebay.de en www.ebay.it. Tevens zijn oldtimer brommer- en motorfietsbeurzen een goede bron voor onderdelen. Op internet staan diverse agenda's voor deze beurzen, net als op deze website.
  • Verder de sites van marktplaats.nl
  • Nog een goede link voor Franco Morini onderdelen.
  • Tot slot een Amerikaanse website.
  • Nog een Amerikaanse leverancier Myron mopeds.

Van de heer Carlo Vergnano ontving ik de volgende informatie over Italiaanse Sportbrommers. De onderstaande gegevens zijn o.a. gebaseerd op gegevens (artikelen en advertenties) uit meer dan 300 afleveringen van het Italiaanse blad "Motociclismo".
De heren Vittorio Minarelli en Franco Morini hebben in 1951 gezamenlijk een bedrijf opgericht "FBM (Fabricca Bolognese Motocicli SrL)" voor de productie van lichte motorfietsen, bromfietsen en bromfiets motorblokken. Pas later zijn beiden uiteen gegaan en zijn toen ieder voor zich een eigen fabriek begonnen: Franco Morini vanaf 1954 onder de naam "Morini Franco Motori" en Vittorio Minarelli onder de naam "Minarelli". Het basis-motorblok van beide fabrikanten was bijna gelijk. Sommige onderdelen zijn zelf moeiteloos uitwisselbaar. Een mooi bewijs van deze bewering vind je op de onderstaande vier foto's van een Testi Grand Prix 1961, eigendom van de heer Paalman. Zoals je kunt zien prijkt aan de ene kant van het blok een deksel met opdruk Minarelli; aan de andere kant is een deksel gemonteerd met het merk Morini Franco Motori. Als je op de 3e foto van links klikt kun je zien dat op het carter een motornummer van Minarelli is ingeslagen. Dit klopt dan weer met met de onderstaande bewering dat Testi alléén Minarelli blokken monteerde.

 
Testi Grand Prix (1961) Testi Grand Prix (1961) juiste carterdeksel foute carterdeksel

Testi Grand Prix 1961, eigendom Hr. Paalman

juiste carterdeksel (links)

foute carterdeksel

Brommermerken met Minarelli blok:
Aprilia, Aspes, Atala, Beta, Bimotor, B.M., Carabela, Casalini, C.F., Chiorda, Cimatti, Empolini, Everton, Fantic Motor, F.M.B., Gabbiano, Gazelle, Gerosa, Gimk, Gitan, Gitane, Giulietta, Indian, Intramotor, Italjet, Legnano, Malanca, M.B. Milani, Mebea, Mondial, Moto Bimm, Moto Gori, MZV, Oemmeci, Omer, Otus, Peripoli, Power, Rieju, Rocvale, Romeo, Sulky, Technomoto, Testi, Torpado.
Rechts: uitzondering op de regel:
Romeo met Morini Franco Motori blokje 
 Romeo
Motori Morini Franco motorblokken zijn gebruikt door de volgende merken:
(totaaloverzicht, inclusief merken die alleen in de VS gevoerd werden):

AIM, Aprilia, Arciero, Baretta, Bianchi, Benvenuti, Beta, Bianchi, B.M., BSA, Chiorda, Cimatti, Cosmo, Colt, D.M.T., F. Morini, Factory Bike (Spain), Fantic, Garelli, Husqvarna, Italtelai, Intramotor, Intramotor-Gloria, Italjet, Italvelo, Italtelai, Itom, KTM. LEM, Macbor (Spanje), Malaguti, Mecatecno, Monark, Motobecane Sebring, Moto Gori, Moto Meteora, Moto Müller, Moto Villa, Negrini, NVT, Omer, Oscar, Pacer, Paloma, Peripoli, Proxon, Rivara, Scorpion, Snark, Spisni Lino, S.W.M., Tecnomoto, T.G.M., Titan, TM Racing, Ufo, Velomec, Viking, West Wind.
Romeo

blokje van de Romeo

Brommers met blok van eigen merk (in eigen beheer gebouwd):
Aermacchi, Alpino, Aprilia, Benelli, Beta, Bianci, Demm, Ducati, Garelli, Gerosa, Gilera, Guazzoni, Innocenti, Itom, Malanca, Motobi, Moto Guzzi, Motom, Moto Morini, M.V. Augusta, Piaggio, Santamaria.

Conclusies en opmerkingen:
  • Sommige bromfiets producenten waren klant bij beide leveranciers, zoals o.a. Aprilia, Cimatti en Omer. Voor sommige modellen bromfietsen werd een blok van Morini Franco Motori gemonteerd,
    voor andere modellen een blok van Minarelli. Soms waren zij een paar jaar klant bij de ene leverancier, daarna bij de ander. Aprilia monteerde aanvankelijk Morini Franco Motori blokken, later blokken van Minarelli;
  • Aprilia en Beta kochten aanvankelijk motorblokken buitenshuis en gingen later over tot eigen productie van motorblokken. Bianchi en Itom bouwden zelf blokken, maar kochten voor enkele modellen blokken bij Morini Franco Motori;
  • Met name bij de bromfietsmerken Ancillotti, Aprilia, Beta, Bianchi, Itom, Malanca en Rondine goed opletten of het juiste blok gemonteerd is om dat dat sterk afhangt van het betreffende model bromfiets;
  • Malagutti heeft altijd alléén Morini Franco Motori blokken gemonteerd;
  • Testi heeft altijd alléén Minarelli blokken gemonteerd.

Italiaanse Corsarino service- en registratiepapieren

klik voor ware grootte

service gegevens

Italiaanse registratiepapieren
 
Link: Oude brommers
Link: brommer - Alle Links
Terug naar de indexpagina.