Ontwikkeling van de 500cc Camels en inzet
in offroad wedstrijden en woestijnrally's
Deze pagina kwam tot stand in nauwe samenwerking met desertpistons.com
|
Desert pistons.com
|
Rally deelname in de jaren '80
Paris - Dakar, 5x5 Transafrica 80, Rally van de Farao's
|
Hierboven een originele 500cc Valentini Camel uit ong. 1985.
Op dit model nam Massimiliano Valentini voor de laatste maal deel aan Parijs-Dakar.
|
Meer informatie over de vroege edities van Paris-Dakar 1979 - 1985 |
Inleiding
De informatie op deze pagina is met moeite bij elkaar gebracht. Ten noorden van de Alpen is er vrij weinig bekend over Kanguro's en Camels
in Valentini uitvoering. Via deze pagina proberen we de puzzelstukjes bij elkaar te brengen en iets meer informatie te verstrekken over deze
zeldzame motorfietsen.
Opmerkelijk dat Moto Morini aan de basis heeft gestaan van het hele woestijnrally gebeuren! De Camel en de BMW GS80 waren destijds de eerste
2-cilinder offroads waarbij de Morini échte offroad capaciteiten had. De BMW werd een enorm succes voor gebruik als reis-enduro. De Morini
Camel 500 bleef heel beperkt in de verkopen door gebrekkige marketing en door beperkte capaciteit van de fabriek. Jaarlijks werden aan Nederland
maar enkele stuks toegewezen. De grote tegenhanger van de BMW en Camel was natuurlijk de Yamaha XT500/600. De XT500 met zijn ééncilinder motor
werd op zich een klassieker.
Moto Morini had in de 60er jaren en begin 70er jaren enduro/off road motoren gebouwd op basis van de Corsaro 125. Antonio Valentini zou de
fabriek vragen om de bouw van een 500cc enduro/off road. Bij Valentini zijn de eerste drie prototypes gebouwd met ondersteuning van de fabriek.
Vanwege de eerste inzet van deze motorfietsen in de Noord Afrikaanse woestijn werd het model "Camel" gedoopt.
Valentini, het bedrijf
Antonio Valentini was in de jaren '50 een succesvolle motorcoureur. Hij behaalde uitstekende resultaten, o.a. dankzij zijn
goede technische vaardigheden. Met de kennis en kunde, opgedaan in de motorsport is hij na zijn loopbaan als coureur een motorzaak
begonnen. Hij verkreeg het dealerschap voor Moto Morini. Naast standaard motorfietsen leverde Valentini allerlei polyester delen
voor de straatmodellen 350cc en 500cc. Daarnaast leverde Valentini tuning delen, zoals cilinders, zuigers en speciale uitlaten.
Midden jaren '80 presenteerde Valentini een prototype van de 350cc Kanguro H2O. Zij hadden deze motor zelf vorm gegeven en voorzien
van een water-gekoeld (!!) v-twin motorblok. Er bestaan Valentini uitvoeringen die zowel voorzien zijn van de polyester delen, als
van een getuned motorblok. Aangezien alles "los" te koop was is het bij een Valentini nooit helemaal zeker of er alleen
polyester gemonteerd is, of dat ook het motorblok daadwerkelijk getuned is. Lange tijd was ombouw een belangrijke bezigheid van
Valentini, de Moto Morini dealer in Prato. Antonio Valentini vertelde daarover: "Jarenlang hebben we standaard 350 en 500cc
motorfietsen omgebouwd. We hadden complete kits bechikbaar en we richtten ons op de wensen en financiële mogelijheden van de klant.
De volledige set omvatte de tank voor degenen die alleen enduro wilden rijden. Die hadden geen hele grote hoekige tank nodig, verder
de koplamphouder met twee schijnwerpers, dubbele uitlaat, kettingtandwielen en ketting. Verder hebben we de motorfietsen getest. De
klandizie kwam uit heel Italië. Twee of drie man personeel deden niets anders. We werden gebeld, er werd een afspraak gemaakt en dan
namen we er de hele dag de tijd voor en de klant reed daarna met een op zijn wensen afgestemde en optimaal afgestelde motor naar huis.
De vervangen onderdelen werden vervolgens per post nagestuurd".
Antonio Valentini
|
Hieronder:
de Valentini 350 Special:
* links, "350 Valentini Special", typische jaren '70 vormgeving,
* daarnaast een advertentie voor de "Special kit", bestaande uit:
2-in-1 uitlaat, rem- schakelset, 3 Bremo schijfremmen en
de polyester delen als kuip, zitje, tank en spatborden. |
Hieronder:
de Kanguro X1 in Valentini uitvoering.
|
|
|
|
Eerste Camel
In het najaar van 1979 heeft Valentini drie prototypen gebouwd van de eerste 500cc Morini off-the-road (met 6-bak), op basis
van het straatmodel de 500 SeiV. Het bedrijf kreeg daarbij ondersteuning
van Ing. Lambertini, de "vader" van de Morini v-twin modellen. Lambertini zei daar later over: "Valentini, onze belangrijke
dealer in Prato stormde binnen. Hij wilde beslist een terreinmotor hebben. Toen hebben we besloten om de Camel tot leven te wekken. Basis
vormde de 500cc straatuitvoering. Het frame was immers goed en met slechts weinig versterkingen geschikt voor het nieuwe gebruiksdoel. Met
de veerelementen voor terreingebruik was het totaal-plaatje goed uitgebalanceerd. Voor wat betreft het motorisch gedeelte, we gebruikten
gewoon een andere, wat vlakkere nokkenas om daarmee méér koppel onderin te genereren".
De ambitie van Massimiliano
Massimiliano
Valentini ?/09/1998), stapte deels in de voetsporen van zijn vader Antonio, want vanaf
begin jaren '80 ging hij deelnemen aan enduro wedstrijden en woestijnrally's.
Met de drie prototypen van de 500cc werd ingeschreven voor de "5x5 Transafrica 80" rally.
1980
De 5x5 Transafrica 80 rally duurde van 29 dec. 1979 tot eind januari 1980. Totale afstand ongeveer 7.000km. Start in
Abidjan in Ivoorkust en vervolgens noordwaarts met het doorkruisen van de landen Burkina Faso, Niger en Libië. Finish in Tunis. De
drie rijders van het Team Valentini zijn: Massimiliano Valentini, de zoon van Antonio, Leandro Ceccherelli en Giuseppe de Tommaso.
Bij deze bijzonder zware wedstrijd behalen 6 van de 26 gestartte motorfietsen de eindstreep. Daarbij zijn Ceccherelli die als 4e eindigt
en Valentini als 6e. De Tommaso komt zwaar ten val en moet opgeven. (Een jaar later zal deze jonge coureur en journalist tijdens de rally
Parijs-Dakar bij een auto ongeluk om het leven komen).
Vervolgens werd in het najaar van 1980 de Camel in productie genomen door
de fabriek en kwam daarmee in 1981 beschikbaar voor een breder publiek. De eerste 50 Camel motorfietsen hadden een rond, rood buizenframe.
Polyester tank en zijdeksels waren wit. De totale productie van het eerste model Camel is beperkt gebleven tot zo'n 200~250 stuks. De tweede
serie Camels (van het eerste model) was technisch ongewijzigd, maar deze motorfietsen waren grotendeels rood van kleur. Ook de stickers op
tank en zijdeksels waren anders.
De Valentini Camels verschilden op een aantal punten duidelijk vergeleken met de Camel die de fabriek later uitbracht. De achterbrug
is anders/verstekt, de schokbrekers zijn van een ander type en staan veel meer 'rechtop'. Ook is de vorm van de tank iets anders.
Voor zover ik heb kunnen nagaan is het kleine model tank, gemonteerd tijdens de ISDT/Elba van staal, terwijl de grotere tanks gebruikt
tijdens de latere woestijnrally's van polyester zijn gemaakt. Ook de Camel die daarna in serie productie kwam had een polyester tank.
Hieronder een aantal foto's van deze Valentini Camel in six-day-enduro uitvoering.
Op de tocht door Afrika blijken de motorfietsen bijzonder snel laat Antonio Valentini weten.
Ze blijven wat achter in het klassement door gebrek aan ervaring van de coureurs. De trial banden die alle Italiaanse deelnemers gebruiken blijken
ongeschikt voor het terrein. Deze waren aanbevolen door Pirelli. De (achter)kettingtandwielen van aluminium versleten snel in het Afrikaanse zand
en de standaard kettingspanners bleken ontoereikend om de ketting op de juiste spanning te houden. De fabriek berichtte het thuisfront van het succes,
de motorbladen namen dit over en spoedig had heel Italië het over "de grote Italiaanse enduro".
Van Valentini Camel naar fabrieks Camel
De fabriek heeft Massimiliano's deelname aan de "5x5 Transafrica 80 rally" ondersteund.
Moto Morini adverteerde met de inzet van de 500cc off-the-road tijdens deze rally en gaf trots aan dat van de "drie prototypes met 500cc motor
(bedoeld wordt de Camel-red.) er twee de finish in Tunis gehaald hebben "De afstand van de rally bedroeg zo'n 7.000 km en voerde door Ivoorkust,
Niger en de woestijn van Libië. Eén van deze drie motorfietsen is uitgevallen door mechanische problemen. "Dit bevestigt de uitzonderlijke
kwaliteit en prestaties van Moto Morini", aldus de tekst onder de advertentie.
 |
De eindklassering van de ISDT 1981 ISDT
(6-daagse) op Elba. Italië won zowel de Trophy als de Cup. Ons land heeft het niet slecht gedaan, resp. 6e en 4e! |
 |
Onze eigen Gerrit Wolsink, een groot kampioen met zijn Honda 500R.
Hij is vóór Valentini in het 500cc klassement geëindigd.
N.B. hier gefotografeerd op dezelfde kade als Massimiliano Valentini op Elba.
|
 |
 |
 |
 |
| De eerste 50 Camels waren wit |
Tweede serie van het eerste model was rood. |
Boven en onder: de Valentini Camel in 6-daagse uitvoering |
Rechts:
het logo van de ISDT gehouden in 1981 op het eiland Elba.logo.
Er staat:
"Campionati del Mondo Regolaritá.
Isola d'Elba 5-10 October 1981".
|
 |
 |
Snelsluiting kleppendeksel. |
|
 |
 |
 |
 |
Massimiliano na aankomst op Elba voor de ISDT (1981).
Onder:
dezelfde plaats in 2011. |
Valentini in aktie (362) en behaalde
een 3e plaats in het eindklassement. |
Teamlid Marco Elmi (367), werd 7e. |
Teamlid Nardo Noé (365) viel helaas uit. |
 |
Let op:
Bij het samenstellen van deze pagina kwam ik nog
andere Valentini benzinetanks tegen voor de offroad Camel en
Kanguro.
Niet onmiddellijk staaltjes van fraaie vormgeving, hoogstens praktisch voor langere afstanden.
Gelukkig is
een tank bij de offroads snel gewisseld ;)) |
|
 |
Valentini met een vriend Raffael, jaren '80, waarschijnlijk Noord-Afrika, gelegenheid onbekend. |
Rechts een pagina uit een Spaans motorblad over de ontwikkeling van de Camel. De Valentini Camel bovenaan de pagina
is één van de drie prototypes die werd ingezet tijdens de 5x5 Transafrica 80 rally.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
28, 29 en 30 de Valentini Camels. |
Onder: Massimilano Valentini tijdens de 5x5 Transafrica 80 rally. In het bijschrift is de einduitslag van
het motorklassement te lezen: 4e plaats voor Ceccarelli, 6e plaats voor Valentini.
 |
 |
 |
Boven: fabrieksadvertentie. Waarschijnlijk met de afbeelding van Leandro Ceccarelli:
A) omdat hij 4e werd en
B) Gianni Gagliotti de eindstreep van deze rally niet gehaald heeft.
Links: Valentini in 1983.
Onder: fotoalbum, mooi souvenir van de 5x5 Transafrica 80.
 |
Advertentie "La moto che viene
dal deserto"ofwel de motor die
uit de woestijn komt. |
| 1981 |
| Het Team Valentini neemt met ondersteuning van de fabriek deel aan de wedstrijd van het Italiaanse
enduro kampioenschap in de seniorenklasse van boven de 500cc 4-takt. Beide wedstrijden in Camerino worden door Valentini en zijn teamlid Elmi gewonnen.
Marco Elmi wordt tweede in de beide wedstrijden in Rocca di Ruffeno. In het enduro eindklassement wordt Elmi tweede en Valentini
vierde. Valentini neemt aan de internationale 6-daagse deel op het eiland Elba en wint daarbij de gouden medaille en de derde
plaats in de klasse boven de 500cc. |
| 1982 |
| Het Team Valentini neemt deel aan de wedstrijden voor het Italiaanse enduro kampioenschap en wordt daarbij
opnieuw ondersteund door de fabriek. Massimiliano Valentini wordt tweede op Elba, twee maal derde in San Remo en vierde in Polte dell?Oglio,
tweede en vierde in Rufina. Hij wordt tweede in de eindklassering van 1982. |
Onder:
de Valentini Camel en de Fiat Campagnola volgwagen in
de kleuren van sponsor Zanussi. |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Links: Leandro Ceccarelli (82)
Midden: Gianni Gagliotti (83)
Rechts: Massimiliano Valentini (84) |
Midden in de woestijn.
De grote benzinetanks zijn goed voor ong. 35 liter benzine. |
Ceccarelli's Camel in een oase. |
Gianni Gagliotti (83). |
Nachtbivak. |
| 1984 |
| Voor zover ik heb kunnen nagaan geen deelname van Valentini Camels aan wedstrijden dat jaar. En toch is er een ander model
Valentini bekend uit 1984. Deze motor bevindt zich al jaren in Duitsland. Het model wijkt af van de motoren waar Team Valentini
op reed, niet alleen voor wat betreft de kleuren, maar ook voor de verdere opbouw van de motor. Voorvork lijkt (nog?)langer en onder
een andere hoek te staan. Er is een 'standaard' Camel achterbrug gemonteerd. Iemand bekend met deze Valentini Camel? |
 |
 |
 |
| |
Luchtinlaat boven op de tank. |
Beter beeld van de luchtinlaat (rechts). Dit is de beste plek op de motor, vanwege
het vele zand in de woestijn. Bij wind/storm Dat zand dringt overal in door en mag niet in de carburateurs of in het blok komen.
Op de rechter foto ontbreekt het ronde luchtfilter element.
|
| 1985 |
| Het jaar waarin voor de laatste keer aan Parijs-Dakar werd deelgenomen
door Massimiliano Valentini en zijn makkers. Valentini?s team start bij Parijs-Dakar zonder ondersteuning van de fabriek.
Antonio Valentini en Aligi Deganello laten tijdens de voorbereidingen niets aan het toeval over. Ceccarelli raakt aan het
einde van de eerste week gewond door een val en moet opgeven. Gianni Gagliotto rijdt zeer beslist en is na duizenden
kilometers nog maar een steenworp van de finish als 17e in het totaal-klassement en 2e in zijn klasse. Op het strand van
Dakar met nog 3 kilometer te gaan wordt hij onder begeleiding van Gualini en Balestrieri door juichende kinderen omringd
en om geen ongelukken te veroorzaken staakt hij de wedstrijd op het stand, direkt aan de Atlantische Oceaan. De motor krijgt
hij niet meer gestart. De sleephulp om de motor aan de praat te krijgen zorgt voor diskwalificatie na 14.000km in 20 wedstrijddagen. |
 |
 |
 |
 |
| Het opschrift "Simun" met een afbeelding van het Afrikaanse continent op de flanken van de Valentini
benzinetanks verwijst naar de naam van een wind/zandstorm in de Sahara. Ook bij auto's toegepast, denk aan VW modellen Golf, Passat en Scirocco.
Het zijn de namen van wind/storm in bepaalde streken. |
Een kompas op de motor en erboven (links op het stuur) de roadbookhouder voor de route via de "bolletje pijltje"
methode. Duidelijk genomen vóór het GPS tijdperk. |
|
|
|
